- بیماری ها و آفات توت فرنگی
سه دسته از آفات و بیماری ها در توت فرنگی وجود دارند که عبارتند از: حیوانی، قارچی و ویروسی.
1- حیوانی: اغلب انگلهای توت فرنگی بوده و از گیاه آن تغذیه می کنند و یا عامل تخریب آن هستند که مهمترین آنها را در زیر به طور خیلی مختصر معرفی می کنیم:
الف- موش کور: که در زیرزمین زندگی می کند و اصلا از زیر خاک بیرون نمی آید مگر به صورت اتفاقی. در نتیجه، به چشمها نیازی ندارد. به همین دلیل هم چشمهایش از بین رفته و فقط آثاری از آنها دیده می شود موش کور با کندن زمین در عمقهای 20 الی 30سانتی متر تونلهایی ایجاد می کند که در نتیجه آن، رابطه ریشه های گیاهان با خاک قطع شده و گیاهان می خشکند. تونلها در سطح خاک به صورت برآمدگیهایی قابل تشخیص هستند کافی است که برآمدگیها را با پا فشار دهیم تا خاک به حالت عادی بر گردد. در این حال، ریشه ها دوباره با خاک تماس پیدا کرده و گیاهان نجات می یابند.
ب- موش معمولی یا موش خاکی: که این هم در زیرزمین تونلهای زیاد ایجد کرده و به بوته های توت فرنگی صدمه می زند. مبارزه با آنها خیلی مشکلتر است. در صورت محدود بودن تعدادشان، معمولا به کمک تله موش با آنها مبارزه می شود و لی در صورت زیاد بودنشان، از این روش نمی توان استفاده کرد. ریختن دانه های گندم سمی در ورودی و خروجی تونلها نیز یکی از راه های مبارزه است که در آن موشها با خوردنشان مسموم شده و می میرند. تزریق گازهای خفه کننده به داخل تونلها نیز نتایج خوبی داده است.
ج- شفیره های کفشدوزک ها: در آن مرحله از دگردیسی که به صورت کرم یا لارو هستند در داخل خاک زندگی می کنند. رنگشان سفید و سرشان قهوه ای بوده و سفه جفت پا دارند. ریشه ها را سوراخ کرده، باعث توقف رشد بوته های توت فرنگی میشوند. کمی بعد گیاه پژمرده و خشک می شود و می رود.
د- انگلهای مهم دیگر توت فرنگی کنه ها و نماتدها هستند.
2- قارچی: مهمترینشان قارچ خاکستری BOTRRTIS CINEREA است که میوه را بیمار می کند به طوری که رنگ قرمز قشنگ بویژه مزه اش بکلی تغییر می یابد. این بیماری، در مناطق مرطوب زیاد بوده و در باغهای توت فرنگی گیلان و مازندران فراوان است.
3- ویروسی: ویروس ها عوامل بیماری زایی هستند که نه حیوانند و نه گیاه درباره آنها، تنها آن قدر می دانیم که مواد سفیده ای هستند. در صورت تماس با سلولهای سالم، مواد داخلی آنها را جذب کرده و به کمک آن، خودشان را می سازند و ازدیاد می یابند.
در این میان، وضع طبیعی سلول ها آنقدر تغییر می یابد که حالات بیماری نشان میدهند و قدرت فعالیتشان خیلی پایین می آید. سرایت این وضع یا بیماری به وسیله شیره گیاهی و تماس مستقیم گیاهی با گیاه دیگر صورت می گیرد. این عوامل آن قدر کوچکند که به وسیله میکروسکوپ دیده می شوند. برای دیدنشان باید از میکروسکوپهای قوی الکترونیکی استفاده کرد.
ویروس ها بیش از همه به برگهای گیاهان حمله می کنند و آنها را آن قدر تغییر میدهند که ما آنرا «بیماری موزائیک» می نامیم. مبارزه با آنها از 2 راه صورت می گیرد.
الف- کندن و آتش زدن بوته های بیمار هر چند روز یک بار.
ب- استفاده از روش کاشت بافت برای ازدیاد بوته هایی که خود را مقاوم به بیماری موزائیک نشان داده اند. از این متد، امروزه به فراوانی استفاده می شود.