خرید نهال

ازدیاد تمشک

اگر چه در تولید تمشک آماده کردن زمین برای کاشت مهم است، ولی تهیه و انتخاب نهالهای سالم، قوی، پررشد و پرمحصول با میوه های خوشمزه هم از همین ویژه ای برخوردار است. زیرا کاشت نهالهای ضعیف در بهترین خاکها هرگز نتیجه جالبی نداده و همه ساله محصولی در سطح پایین تحویل باغبان خواهند داد. بنابراین، تهیه و کاشت بهترین و سالمترین و پرمحصولترین نهالها هم از عوامل مهم موفقیت در این کار است. برای مطمئن شدن از صحت انتخاب نهالها، باید به بوته های مادری که این نهالها از آنها گرفته شده اند، توجه کرد. اگر بوته های مادری، سالم و پرمحصول بوده اند و در تهیه نهال از آنها تنها قویترین شاخه هایش انتخاب شده اند. نهالهای به دست آمده، تمام خواص بوته مادری را خواهند داشت چون اینها خواصی هستند که معمولاً از نسلی به نسل دیگر انتقال می یابند.

نهال تمشک باید از لحاظ خواص توارثی خوب بوده و خواص ظاهریش نیز هنگام خرید، وضعی عالی، قوی و شاداب را نشان دهد. از آنجایی که موقع تهیه یا خرید نهال نمی توان از وضع توارثی آن خبر مسجلی به دست آورد. باید لااقل در وضع ظاهری آن دقت شود تا نهالهایی خوب و سرحال تهیه کرده و در باغ کاشت. هیچ نوع بیماری نباید در نهال دیده شود. کج و معوج نباشند. تمشک از راههای متفاوت زیاد می شود که مهمترین آنها عبارتند از ازدیاد جنسی و ازدیاد غیر جنسی.

ازدیاد غیر جنسی تمشک:

1- ازدیاد بوسیله پاجوش: بوته های تمشک همه ساله به تعداد نسبتاً زیاد پاجوش می‌دهند. بهترین زمان برداشت پاجوشها، پس از ریختن کامل برگها، در زمستان است. در این وقت، جوانه‌هایی را که در چند سانتیمتری بوته تمشک سر از زمین بیرون آورده اند، از بوته جدا کرده و در محلی که می خواهیم بوته تمشک به منظور محصول دادن داشته باشیم. یعنی در باغ، ردیف کاری کرد. این کار را می توان در اواخر زمستان که هنوز بوته های برگ نزده‌اند هم انجام داد. پاجوشها هر چه قویتر باشند، بوته های قویتر و سالمتر و پر محصول تری تولید می کنند. همچنین می توان پاجوشها را در اوایل زمستان کنده و جمع آوری کرد و در محلی که خطر سرمازدگی نداشته باشد نگهداری کرده و در بهار آنها را کاشت.

 2- ازدیاد تمشک بوسیله انتهای شاخه ها: هر گاه قسمت انتهایی و نرم شاخه های اغلب واریته های تمشک، در خاک فرو برده شوند ریشه داده و تبدیل به گیاه تازه ای می‌شوند. از این خاصیت در باغبانی استفاده کرده و سر شاخه های تمشک را به داخل گلدان فرو می برند و پس از ریشه دار شدن از گیاه مادر، جدا و در نقطه مورد نظر می کارند.

 3- خوابانیدن تمشک: شیاری در خاک به عمق 5 سانتی متر کنده شاخه تمشک را در داخل آن قرار می دهند به کمک میله هایی شبیه سنجاق موی خانمها و فرو کردن آن در خاک شاخه را روی زمین ثابت می بندند. آنگاه رویش حدود 5 سانتیمتر خاک یا در صورت امکان شن، پیت، کمپوست می پاشند و فوری آبیاری می‌کنند. این کار را معمولاً در اواسط تابستان انجام می دهند.

گیاه تمشک در اوایل اردیبهشت ماه سال آینده، آماده بهره برداری خواهد بود. در این روش بهتر است نخست شاخه را از بوته تمشک مادر قطع کرده، سه چهار ماهی به حال خود بگذراند تا خوب ریشه بزند.

 چند نکته مهم وجود دارد که باید بدانها توجه کرد تا در تولید نهال موفقتر بود:

الف) شاخه ای را که در خاک می گذارند، باید سرش از خاک بیرون باشد.

ب) قبل از گذاشتن آن به داخل شیار باید تمام برگهایش را کند.

ج) شاخه را در طول با یک تیغ زخمی کرد تا جوانه‌های زیادی در مدتی سریعتر تشکیل شوند.

4- ازدیاد تمشک به وسیله قلمه ریشه: این بهترین، ساده ترین و موفق ترین را ازدیاد تمشک است. برای این کار قسمتی از ریشه های یک بوته تمشک قوی و سالم و پر محصول را از خاک بیرون آورده، آنها را به درازای یک انگشت بریده، در خاک کود داده‌ای که شیاری به عمق 5 الی 7سانتی متر از قبل آماده شده می خوابانند. روی شیار را با خاک نرم پوشانده، با لگد خاک را فشا ر داده و فوراً آبیاری می کنند. زمان این کار در استانهای جنوبی دریای خزر، نیمه دوم پائیز و در سایر استانها، نیمه اول پائیز است. ریشه های ریز ریز را می توان در خاکی مرطوب و سرد،  تمام زمستان حفظ کرده و در اوایل بهار کاشت .

ازدیاد جنسی تمشک:

ازدیاد به وسیله بذر: روشهای ازدیاد قبلی، همگی ازدیاد غیرجنسی هستند و حال آنکه ازدیاد به وسیله بذر روشی است جنسی. که به دلایل توارثی و حتی با وجود خودگشتن بودن میوه ها، باز این روش ازدیاد توصیه نمی شود.

چون امروزه همه تمشکها عملاً هیبرید هستند. روش ازدیادش بدین طریق است که تنها بذر میوه های خیلی رسیده را انتخاب و پس از جدا کردن از گوشت، به کمک شیر آب و غربال، بذرها را در سایه خشک می کنند. در بهار، داخل گلدانها پاشیده و حدود 1 الی 2 میلی متر شن یا خاک نرم، رویش غربال می کنند. خاک را با دست یا تخته فشار داده، آنگاه آبیاری کرده و روی گلدان یک شیشه می گذارند. آبیاری باید خیلی نرم و در صورت امکان با اسپری صورت گیرد تا بذرها مرتب جابجا نشوند. یک تا 2 هفته پس از بیرون آمدن گیاهان، آنها را در گلدانهای خیلی کوچک نشا کرده، در سایه می‌گذارند. 3 تا 4 هفته بعدش، گیاهان را در گلدانهای بزرگتر (12 سانتی متری) نشاء می کنند و در اواسط اردیبهشت ماه به محل نهایی انتقال داده می شوند.