توت
نام علمی: MORUS
انگلیسی: MULBERRY
فرانسه: MURE
آلمانی: MAULBEERE
روسی:TYTB
گیاه شناسی توت
توت از خانواده MORACEAE و جنس MORUS است که در ایران 2 گونه آن به نام توت سفید MORUS ALBA و توت سیاهMORUS NIGRA با واریته های متعدد دیده می شوند. اصل آن از چین است ولی امروزه در خیلی از کشورهای جهان، مثل: تایلند، هند، ترکیه، ارمنستان، سوریه، ایران و تمام کشورهای دور تا دور دریای مدیترانه، وجود دارد. در ایران توانسته خودش را چه در نواحی مرطوب و پرآب شمال ایران یعنی، گیلان و مازندران و چه در نقاط خشک و کم آب مانند: خراسان و آذربایجان، خوب تطابق دهد.
توت درختی نورپسند است که بلندی آن تا 20 متر و کلفتی تنه اش تا 1 متر هم میتواند برسد. پوست تنه آن خاکستری رنگ، با شیارهای زیاد است. اگر چه برگهای واریتههای مختلف توت همگی تقریباً قلبی شکلند ولی لبه بعضی از آنها دانه دار و برخی صاف با رنگی سبز و براق و دم برگی نسبتاً بلند هستند.
میوه های مرکب آن استوانه ای یا بیضی شکل کشیده هستند. طول میوه های مرکب 1 تا 3 سانتیمتر است و تک تک دانه ها با میوه های ساده خود دور محور اصلی میوه چسبیده و یک میوه مرکب را به وجود می آورند. پس از رسیدن، شیرین و پر آب و خوشمزه و گوشتی و قابل خوردن می شوند. به صورت تازه و خام یا به صورت خشک شده مصرف می شوند. به صورت خشک معمولاً آن را به عنوان آجیل شیرین یا به جای قند با چای می خورند. واریته هایی از توت وجود دارند که یک پایه بوده و واریته دیگر دو پایه هستند.
برگ توت در بهار، برای تربیت کرم ابریشم و در پاییز، به مصرف تعلیف دام می رسد. از سالها پیش توانستند از بعضی از واریته های آن در پاییز هم در تربیت کرم ابریشم استفاده کنند. امروزه تعداد زیادی از واریته های توت منحصراً به خاطر استفاده از برگهایشان، در پرورش کرم ابریشم تولید می شوند و هدف از نگهداری آنها به هیچ وجه تولید میوه نیست.
این واریته ها در همین قرن در ژاپن به وجود آمده و تعدادی از آنها اکنون در گیلان هم وجود دارند. درختان توت میوه دهنده را نیز می توان با چند سال هرس قوی، بدون میوه کرد. از چوب توت در مصارف مختلف نجاری، به ویژه تهیه تار استفاده می شود.
گل آذین درخت توت شامل ده گل است که به دور یک محور جمع شده و در زاویه اتصال برگها با شاخه های تازه قرار می گیرید. هر گل ماده شامل چهار کاسبرگ و یک مادگی است. مادگی از خامه کلاله و تخمدان تشکیل می شود. کلاله، دو شاخه بوده و در سطح بالایی، دارای موهایی ریز و متراکم است.
گل نر دارای یک ساقه اصلی کوتاه و 4 کاسبرگ و 4 پرچم است. هر یک از پرچمها شامل یک میله و یک بساک اند. بساک در سطح فوقانی از درازا دارای شکافی است که آن به دو نیم تقسیم کرده و به گرده ها امکان پخش در هوا را می دهد.
خامه گلهای توت مناطق گرمسیری، کوتاه بوده و طول خامه یکی از ویژگی های مهم طبقه بندی این درخت محسوب می شود. هنگامی که گرده های گل نر به کلاله ها برسند، باروری انجام می شود. پس از این مرحله خامه و کلاله از گل جدا شده دیواره تخمدان متورم گوشت دارد و پر آب شده و میوه تشکیل می شود.