خرید نهال

مناطق گسترش و خصوصیات گیاه شناسی جنس Pyrus در ایران

تعداد گونه های متعلق به جنس Pyrus در ایران 12 عدد است.

گونه P. pashia نیز که قبلا همچنین گونه P. boissieriana Buhse به عنوان نام معادلی برای گونه P. communis بکار می رود و در مواردی با نام علمی معادل P. cordata به عنوان یک گونه مستقل و همراه با گونه P. communis و P. nivalis سه گونه گلابی های اروپایی محسوب می شوند. در مواردی نیز گونه P.boissieriana از زیرمجموعه های گونه P.longipes و در مواردی دیگر در گونه P.pashia تقسیم بندی شده است.

نواحی گسترده گونه P. amygdalifoemis در ایران و مشخصات گیاه شناختی

این گونه دارای درختان یا درخچه های کوتاه به ارتفاع حداکثر 6 متر است. شاخه ها خاردار و شاخه های جوان آن کرک دار و سفید مخملی است که بعداً صاف خواهند شد. برگ های آن بیضوی یا واژ تخم مرغی است. حاشیه برگ صاف و یا با دندانه های کمانی نامحسوس و قاعده برگ ها گرد و یاگوه ای است و تا دمبرگامتداد یافته است و با کرک های بلند ابریشمی پوشیده شده است که به تدریج صاف و کبود رنگ خواهند شد. دمبرگ برگ های این گونه بسیار کوتاه و از دو سانتی متر تجاوز نمی کند و گاهی نیز بدون دمبرگ می باشد. گل آذین دارای چند گل نمدی با کاسه گل نقره فام کرکی و قطر گل آذین 2 الی 5/2 سانتی متر است. میوه تقریبا گرد و زرد قهوه ای است و دارای کاسبرگ پایا است. قطر میوه 2 الی 3 سانیت متر و دارای دمگلی به طول 2 الی 3 سانتی متر است. کشت این گونه در خاک های غنی سبب ایجاد درختی با ابعاد بزرگ و تنه تنومند می گردد.

نواحی گسترش گونه P. elaeagrifolia در ایران و مشخصات گیاه شناختی

این گونه در جنوب شرقی اروپا، روسیه و ترکیه گسترش دارد. در ایران این گونه در دره پسان ارومیه در ارتفاع 1800 متر دیده می شود و ارتفاع درخت آن به 10 متر یا بیش تر بالغ می شود. شاخه های آن خاردار و شاخه های جوان آن نمدی خاکستری است. برگ ها باریک و بیضی شکل با قاعده گوه ای و تا روی دمبرگ امتداد یافته است. طول دمبرگ 4 سانتی متر و ابعاد پهنک 3 – 2 در 7 – 3 سانتی متر و یا کمی بزرگ تر است. گل ها سفید و طول دمگل حدوداً 2 سانتی متر است. میوه ها تکی و یا زوج است، کاسبرگ ها گلابی شکل یا گرد و به قطر 3 سانتی متر می باشند. کاسبرگ ها ابتدا نمدی و سپس روی میوه صاف و فاقد کرک خواهند شد.

نواحی گسترش گونه P. glabra در ایران و مشخصات گیاه شناختی

این گونه فقط در ایران گسترش دارد. نام متداول آن در ایارن آنچوچک است و در ارتفاعات آذربایجان غربی تا سردشت و کردستان، لرستان و بختیاری تا کوه دنا و دشت ارژن در فارس پراکنش دارد. همچنین در ناحیه ای از ارسباران در استان اردبیل این گونه دیده می شود، لیکن به طور عمده گسترش این گونه روی رشته کوه های زاگرس است. ارتفاع این درخت به 6 متر رسیده و انشعابات آن خاردار است. شاخه های آن صاف و خاکستری و جوانه های آن نیز صاف و رنگ آن سبز زیتونی مات است. ابعاد برگ حدوداً 11 – 4 الی 3/2 – 7/0 سانتی متر بوده و طول دمبرگ آن 1 الی 4 سانتی متر است.

دانه های این گونه بسیار درشت و به صورت تنقلات مصرف می شود. گل های گونه سفید و کوچک و میوه های آن زرد تا قهوه ای روشن و کروی شکل به قطر 5/1 الی 5/2 سانتی متر است.

این گونه در فارس و بختیاری آنچوچک و در ارسباران قوش آرمید و یا قوش آرموت (گلابی گنجشک) نامیده می شود.

نواحی گسترش گونه P. syriaca در ایران و مشخصات گیاه شناختی

این گونه نیز در آذربایجان غربی تا فارس روی رشته کوه های زاگرس و در شمال غرب کشور پراکنش دارد. دارای درختانی با ارتفاع 10 متر و انشعابات خاردار است. شاخه های آن ابتدا ابریشمی و پوشیده از کرک و پس از مدتی صاف و قرمز رنگ و سپس خاکستری و کبود خواهند شد. برگ های گونه کشیده و تخم  مرغی با قاعده گرد یا گوه ای و نوکی کند یا کشیده است. حاشیه برگ اره ای یا کمانی و روی برگ صاف و براق بوده و پشت آن خزی است که به تدریج کرک های خود را از دست می دهد. طول دمبرگ بین 1 تا 5 سانتی متر بوده و وگاهی بیش از ان هم خواهد شد. گل ها پایه دار و طول دمگل 2 تا 5 سانتی متر است. گل ها کوچک و میوه ان گلابی شکل و یا تقریباً گرد و قهوه ای رنگ است. این گونه دارای دو واریته برگ کوچک و برگ بزرگ است که در واریته برگ بزرگ آن طول دمبرگ از 5 سانتی متر متجاوز است.

نواحی گسترش گونه P. salicifolia در ایران و مشخصات گیاه شناختی

درختی است خاردار که ارتفاع آن به 10 متر می رسد. شاخه ها ابتدا کرکدار و نمدی پرپشت به رنگ خاکستری مایل به سفید است و سپس صاف و خاکستری رنگ خواهند شد.

برگ های آن نیزه ای باریک یا پهن با نوک تیز و قاعده ای باریک است که به دمبرگ منتهی می گردد. ابعاد برگ 10 – 3 در 2 – 7/0 سانتی متر بوده و حداکثر آن در نیمه انتهایی پهنک مشاهده می شود. حاشیه برگ صاف و در انشعابات غیر بارده گاهی دندانه های درشتی به وجود می آید. پشت و روی برگ را کرک های ابریشمی نقره ای رنگی پوشانیده که پس از مدتی زایل خواهند شد. گل آذین آن دیهیم و کاسه گل با کرک های نمدی نقره ای سفیدف زرد و یا خاکستری پوشیده شده است. میوهه آن گلابی شکل و یا گرد و با دم قطور و کوتاهی به شاخه بارده متصل می شود. رنگ میوه رسیده زرد طلایی و یا طلایی مایل به سبز خالدار و خزی است. این گونه فقط در نواحی شمال غرب کشور بیش تر در استان های آذربایجان غربی و شرقی گسترش دارد.

نواحی گسترش گونه P. communis در ایران و مشخصات گیاه شناختی

این گونه که بیش تر با نام عمومی خوج یا خج نامیده می شود در جنگل های شمال، آذربایجان غربی، سردشت و بانه پراکنده شده است. درختان آن بزرگ و به 20 متر بالغ شده و گاهی دارای تنه های بسیار مسن بوده که حکایت از قدمت درخت است. انشعابات درخت خاردار بوده و جوانه ها و شاخه های تازه اغلب صاف و ندرتاً کرک دارند. برگ ها تخم مرغی یا گرد با قاعده کمی گوه ای و گرد است و انتهای برگ کشیدگی کوتاهی دارد. روی برگ عمدتا به رنگ سبز براق و پشت برگ روشن تر است. پهنک برگ پس از خشک شدن کاملا سیاه می شود که از خصوصیات مشخصه گونه بوده و عکس العمل گیاه به بسیاری از تنش های محیطی نظیر گرما، خشکی و بیماری آتشک است. در ازای برگ در این گونه اغلب برابر با طول دمبرگ است. گل ها در این گونه سفید و کاسبرگ ها مثلثی نیزه ای و خزی انبوه و گلبرگ های آن دارای 5/1 سانتی متر طول است. میوه در این گونه دارای تنوع بسیار زیادی است. میوه در انواع کاملا گرد با اندازه های بسیار کوچک (به اندازه میوه فندق در مناطق جنگلی استان گیلان) تا گرد بزرگ و گلابی شکل فشرده تا گلابی شکل دراز و زنگوله ای مشاهده می شود. همچنین سطح میوه در انواع کاملا زنگاری تا کاملا بدون زنگار و یا نیمه زنگاری با رنگ های مختلف با لپ گلی، کاملا زرد و یا زرد کمرنگ دیده می شود.