خرید نهال

راهنمای پایه های گیلاس

مقدمه

دو گونه گیلاس (Prunus a vitum) و آلبالو (P. cerasus) بصورت تجاری در حال کشت و پرورش می باشد. برای هر دو گونه پایه های مورد استفاده متعلق به همین گونه ها یا گونه محلب و یا هیبریدهای بین گونه ای می باشد.

برای تکثیر گیلاس پایه لازم و ضروری است زیرا که ارقام گیلاس از طریق روش های مرسوم تکثیر رویشی، قابل ازدیاد نمی باشند. اگرچه در برخی از ارقام آلبالو امکان تکثیر از طریق رویشی وجود دارد اما در عین حال بکارگیری پایه در گیلاس یک روش مرسوم و عادی می باشد. درختان گیلاس پیوند شده روی پایه های استاندارد متعلق به گونه گیلاس و یا محلب بسیار پر رشد و قوی بوده و مدیریت چنین درختانی بسیار مشکل می باشد. این مسئله در مواردی که هدف از پرورش گیلاس، تولید میوه جهت فرآوری و برداشت مکانیکی است، کمتر مورد توجه بوده است ولی زمانی که هدف تولید میوه جهت تازه خوری و برداشت از طریق نیروی کارگر و به کمک دست انجام می گیرد، یک مشکل جدی می باشد. از طرف دیگر هرس، سمپاشی، کنترل پرندگان و استفاده از پوشش به منظور جلوگیری از شکاف خوردن میوه ها در هنگام بارندگی بسیار پرهزینه و تقریباً غیرممکن است. این مسائل و مشکلات در بسیاری از کشورها موجب کاهش سطح زیر کشت گیلاس در دهه های اخیر شده است. در مورد آلبالو وضعیت متفاوت است زیرا اولاً طبیعت و عادت رشد این درخت به گونه ای است که از رشد زیادی برخوردار نبوده و ثانیاً محصول این درختان عمدتاً به کمک ماشین و بطور مکانیکی برداشت می شود. بنابراین نیاز به پایه پاکوتاه نمی باشد. در گیلاس با هدف، یافتن پایه های پاکوتاه مناسب، پژوهش های زیادی در موسسات تحقیقاتی مختلف بویژه در آلمان بر روی پایه های کلونی که از رشد کمتری برخوردار هستند انجام گردیده است. از آنجائی که بررسی های انجام شده روی گیلاس و محلب منجر به شناخت و دستیابی پایه مناسب پاکوتاه نشده است لذا در حال حاضر گونه های دیگر پرونوس و یا هیبریدهای بین گونه ای آن بیشتر مورد توجه می باشند،

پایه های متعلق به گونه آلبالو باعث کاهش رشد درختان گیلاس می شوند. برای مثال آلبالوی رقم استاکتون مورلو  (Stockton Morello) به عنوان پایه و ارقام آلبالوی مونت مورنسی (l Montmorency) و نورس استار (North star) به عنوان میان پایه موجب کاهش اندازه درختار گیلاس شده اند. گزینش در داخل این گونه ها منجر به معرفی تعدادی پایه نسبتاً پاکوتاه گردیده است. در دیگر گونه های پرونوس نیز پژوهش هایی انجام شده است، ولی تاکنون موفقیت کمی حاصل شده و تعدادی معدود پایه جدید از این گونه ها معرفی گردیده است برای دستیابی به پایه های مناسب از تلاقی های انجام شده بین گونه های مختلف جنس پرونوس پايه هاى پاکوتاه جدیدی بوجود آمده است. این پایه ها امکان احداث باغ های گیلاس با تراکم نسبتاً بالا، افزایش عملکرد، کاهش هزینه های تولید و استفاده از پوشش جهت مبارزه با ترکیدگی ناشی از باران را فراهم نموده است. البته این پایه ها معایبی مانند هزینه تولید اولیه بالا، محدودیت در انتخاب خاک مناسب، نیاز به مدیریت قوی را دارا می باشند. تولید پایه های پا کوتاه با قدرت رشد کم موجب افزایش توجه باغداران به کشت و پرورش گیلاس در بسیاری از مناطق گردیده است.