تاریخچه درمانی زرشک
قدمت زرشک را به دوره ائوسن نسبت می دهند و در ایران هم از سالیان پیش تا به امروز گیاه شناخته شده مردم بوده است به طور طبیعی و وحشی در مناطق گوناگون ایران می روید.به نظر می رسد که مردم از زمان های قدیم زرشک را می شناخته و پی به خواص آن برده اند.در قدیم ابو زکریای رازی،حکیم ایرانی نخستین کسی بود که خواص طبی زرشک را شناخته و آن را در درمان بیماری ها به کار برده است و اولین بار نسخه آن را به هارون خلیفه داد او که به بیماری های تب و عطش شدید مبتلا شده بود با استعمال زرشک ازبیماری شفا یافت.
بعد ها در سال 1560 میلادی پیر آندره ماتیول شربتی از شراب زرشک برای معالجه تب،اسهال،خونریزی لثه دندان و خونریزی بواسیر تهیه کرد بیماران را با آن شفا می بخشید همچنین این شربت را برای انواع گلو درد تجویز کرد.
سیمون پولی در سال 1666 توصیه می کرد که کمی از آب زرشک را بجوشانید تا بخار از آن بلند شود و بعد بگذارید سرد شود سپس آنرا برای معالجه سوزش مجرای ادرار مصرف کنید.
شلیمر هلندی که قریب صد سال پیش از اروپا به ایران آمده و طبیب دارالفنون ورئیس بهداری وقت تهران بوده و قبر او فعلا در قبرستان ارامنه اکبر آباد آبادان می باشد در کتاب و یادداشت های خود که به زبان فرانسه نوشته راجع به کیفیت مصرف زرشک در ایران در آن زمان چنین می نویسد؛در ایران به علت وجود آب و هوای خشک و گرم که طبیعتا باعث التهاب و عطش شدید می شود آب زرشک را به عنوان تخفیف و برطرف کننده عطش شدید می نوشند و این نوشیدنی با این آب و هوا کاملا تطبیق می کند و به علاوه از آن زرشک پلو و مربا هم تهیه می کنند که بسیار خوشمزه است.و اما از نظر مصارف دارویی نیز دانه های زرشک را گاهی به تنهایی و گاه همراه با دم کرده والریان (سنبل طیب)به همراه عسلی که با آن،آن را شیرین کرده اند مصرف کرده و درمان اغلب بیماری ها مثل خونریزی بواسیر و یا خونریزی های ناراحت کننده در خانم ها با آن درمان می شود.دمکرده سرد زرشک را با دم کرده افسنطین مخلوط کرده و آن را به عنوان یک داروی مقوی هاضمه مصرف می کنند و گاهی کمی زعفران هم به آن می افزایند این شربت را جهت رفع التهاب کبد به طور ضماد خارجی به کار می برند. گاه هم از رنگ آن برای رنگ کردن پارچه های پنبه ای و ابریشمی استفاده می کنند.
ابوعلی سینا در کتاب قانون در طب در مورد انبر باریس(زرشک)می نویسد:دو نوع است،نوعی زرشک جلگه ای که گرد و سرخرنگ است،دیگری زرشک ریگی یا کوهی یا سیاهرنگ و مستطیل است.سیاه از سرخ قوی تر است.وی از شش نوع داروی مخلوط گیاهی تحت عنوان قرص زرشک نام برده و آنهارا در درمان تب،سرفه ناراحتی های کبد و در رفع تشنگی و افسردگی مفید دانسته است.
در ارشاد الزراعه در مورد زرشک چنین آمده است:«زرک(زرشک)سرد و خشک است،جگر و معده را قوت دهد،اعصاب را مضعف است مصلح وی شیرینی».
«زرک آمده بهتر ز همه میوه باغات در فائده هر دل خسته جگران است»