خرید نهال

هرس هلو

نوع هرس

هلو معمولا به روش جامی تربیت و پس از باروری هر ساله به شدت هرس می شود تا تشویق به تولید شاخه های جوان که در سال بعد گل و میوه خواهند داد، گردد.

چهار نوع هرس اصلی که در درختان هلو به کار می رود عبارتند از :

1-­ هرس اصلاحی : فقط شاخه های شکسته، خشک شده و یا شاخه هایی که شدیدا با همدیگر تداخل می نمایند حذف می شود.

2- شاخه زنی : ابتدا شاخه های ثانویه تنک می شوند تا یک اسکلت باز تشکیل شود. کلیه شاخه های کم بارده حذف می شوند به اضافه حدود یک دوم شاخه های باقی مانده ولی هیچ نوع سرشاخه زنی صورت نمی گیرد.

3- هرس معمولی : شاخه زنی انجام می گیرد و تقریبا نصف شاخه های بارده کوتاه می شود.

4- هرس شدید : شاخه های ضعیف به اضافه 50 الی 75 درصد شاخه های دیگر حذف می شوند . شاخه های باقی مانده از 10 تا 15 سانتیمتر سربرداری می شوند.

در هرس اصلاحی رنگ میوه و عملکرد خوب می باشد ولی اندازه میوه کوچکتر است . شاخه زنی منجر به انتشار بهتر نور در داخل درخت، رنگ خوب میوه و عملکرد بهتری می شود .

دلایل عمده زود پیر شدن و از بین رفتن درختان هلو در ایران همین قصور در هرس سالیانه آنها می باشد.

هرس یک درخت هلوی جوانه بعد از بارور شدن

1-­ درخت جوان با رشد قوی قبل از هرس

2- همان درخت بعد از هرس

توجه کنید کلیه شاخه هایی که سال پیش بار داده اند چون دیگر بارور نخواهند شد، حذف شده اند.

از طرف دیگر درخت هرس نشده هلو در ابتدای جوانی تعداد زیادی شاخه به وجود می آورد که به زودی جای همدیگر را تنک می کنند و بدین ترتیب از نفوذ نور به داخل و تولید جوانه های بارده کاسته می شود.

به طور کلی پوست میوه بعضی ار واریته های هلو کرک دار بوده و آن را هلو و یا شفتالو می نامند و پوست میوه برخی دیگر صاف و بدون کرک است که آنها را شلیل می نامند.

ریشه درختان هلو نسبت به کمبود اکسیژن حساسیت خاصی را نشان می دهند و لازم است در اراضی نسبتا سبک کشت نمود. پایه های بادام برای مناطق خشک و سنگلاخی کاشته می شود، استحکام زیادی دارند. و درختان روی این پایه های مقاومت زیادتری نسبت به سرما و بیماری های مختلف خواهند داشت. پایه های زردآلو برای زمین های قلیایی و آهکی استفاده می شود. در نواحی و مناطق معتدله بیشتر از اشکال پا بلند یا نیمه پا بلند به فرم پهن و در نواحی سرد فرم های گرد و پا کوتاه استفاده می کنند .

هرس فرماسیون نوعی جامی در هلو :

سال اول : در سال اول از سطح خاک تا ارتفاع 50 سانتی متر از نهال را نگاه داشته و بقیه نهال را سربرداری می کنند . معمولا در روی نهال حدود 2 تا 5 جوانه نگهداری می شود و در نهال های دارای شاخه، 4 شاخه را از روی دو جوانه پایین نزدیک محل اتصال نگاه داشته و بقیه را قطع می نمایند و ارتفاع درخت را در 50 سانتی متر قطع می کنند .

سال دوم : از شاخه ها و جوانه های رشد یافته در طول ال تعداد 3 تا 4 شاخه ای که کاملا رشد کرده اند و از نظر خصوصیات فرم وضعیت مناسبی دارند حفظ کرده و بقیه را حذف می نماییم. ضمنا شاخه های فرعی که در روی شاخه ی اصلی تشکیل شده اند یا به صورت دیگر کورسون ها را از بالای جوانه دوم قطع می نماییم .

سال سوم : طبیعی است که در روی شاخه های اصلی ، شاخه های جانبی یا فرعی به صورت دو شاخه ظاهر می گردند. عملیات هرس در روی این شاخه ها بدین ترتیب است که از قسمت سرشاخه به نسبت یک دوم تا یک سوم سربرداری می شود.

از این سال به بعد عملیات بیشتر در جهت باردهی صورت می گیرد و هدایت شاخک ها و جوانه ها به منظور بارآوری ضروری است .

فاصله شاخه ها برای سیستم هرس بدون محور یا مرکز باز حدود 10 تا 50 سانتی متر می باشد. کسانی که به هرس درختان هلو در سنین بالا (بعد از دو سالگی) می پردازند لازم است توجه داشته باشند که شاخه های کوتاه (کورسون یا شاخک ها) را حتی المقدور قطع ننمایند. در سال های بعد از سه سالگی شاخه هایی که به داخل تاج جهت یافته و رشد و نمو نموده اند بایستی حذف گردند تا نور و هوا به مقدار کافی در تاج درخت نفوذ کند.

هرس باردهی در درختان هلو :

هرس باردهی درختان هلو معمولا می تواند در زمستان در صورتی که شرایط محیطی مناسب باشد صورت می گیرد.

1-­ شاخه های نرک یا گورمان : شاخه های چوبی رشد گرده ای هستند که معمولا طول شان از یک متر متجاوز بوده و در روی آنها غالبا شاخه های دیگری تشکیل و منشعب می گردند.

2- شاخه های مرکب : این شاخه ها بهترین و مناسبترین شاخه های درختان هلو می باشند . زیرا علاوه بر جوانه های برگ، دارای جوانه های گل نیز می باشند و از نظر هرس اهمیت خاصی دارند. در روی این شاخه ها به طور کلی مابین دو جوانه گل یک جوانه برگ قرار دارد. شاخه های مرکب اصولا حاصل جوانه هایی می باشند که محل استقرارشان تقریبا به شرح زیر مشخص می گردد :

-­ در قسمت پایین شاخه گاهی چند جوانه چوبی ساده

- در قسمت میانی شاخه، دو جوانه چوب و یک جوانه ساده گل (یک، دو و یا سه گل)

- در قسمت فوقانی شاخه چند جوانه چوبی ساده

3- شاخه های ضعیف و باریک یا شیفون :

این شاخه ها به طور کلی حاصل جوانه های گل بوده و در روی آنها میوه تشکیل می گردد و در انتهای آنها جوانه برگ پدید می آید .

4- دسته گل بهاری (جوانه گل مجتمع) :

شاخه کوتاهی است که دارای تعداد زیادی جوانه گل بوده و در انتها دارای یک بته است و طول آن 5-3 سانتی متر است. جوانه های گل معمولا بر روی شاخه های یکساله قرار می گیرند. در هر حال در هر جوانه گل در درخت هلو یک تا دو گل وجود دارد. گل هلو نسبت به سرما حساسیت زیادی دارند. با استفاده از ماده شیمیایی آلار می توان باعث تاخیر در باز شدن شکوفه ها گردید. این ماده با غلظت 100 تا 250 پی پی ام (قسمت در میلیون) مورد استفاده قرار می گیرد.

جوانه ها

1-­ جوانه چوب : این جوانه ها نوک تیز و مخروطی شکل هستند و روی شاخه های یک ساله قرار دارند.

2- جوانه های استیپولر : معمولا بر حسب رشد این جوانه ها از نظر انداره و بزرگی همانند جوانه های چوب معمولی و یا جوانه های گل هستند.

3- جوانه انتهایی کورسون : گاهی در انتهای کورسون ها یا در زاویه ها یا انتهای شاخه های اصلی در اثر تراکم شیره نباتی، جوانه های منحصر و منفرد ظاهر می شوند.

4- جوانه های گل : این جوانه ها تقریبا کروی و قبل از شکوفا شدن کرکدار و در هنگام باز شدن به رنگ صورتی می باشند . معمولا همه آنها یک شکل بوده و در روی شاخه های یک ساله ظاهر می شوند.

5- میخچه یا دارد : معمولا در روی شاخه های نسبتا مسن و چوبی شده و یا روی کورسون های ضعیف پس از زمستان سرد ظاهر می شوند.

هرس باردهی هلو به طریقه کلاسیک و آمریکایی می باشد.

هرس کلاسیک :

میوه ها در هلو درون شاخه های یک ساله تشکیل می گردند. از آنجایی که جوانه های میوه دهنده در درختان هلو زیاد می باشد، اگر هرس در فصل زمستان صورت پذیرد در روی کاهش تعداد میوه شدیدا موثر واقع می شود . گاهی هرس زمستانه که به منظور جوان کردن شاخه های میوه دهنده می باشد، موجب می شود که شاخه های پایینی و میانی که حالت انبوهی یافته اند ظرفیت باردهی خود را پایین آورده و درخت سریعا به طرف پیری حرکت نکند . درختان هلو و بالا بردن سن باردهی عملیات هرس در سنین بالای 5 سال انجام می شود.

1-­ کورسونی که حامل یک شاخه چوبی است و دارای تعدادی جوانه می باشد . برای تشکیل شاخه جایگزین که تبدیل به شاخه باردهه گردد لازم است از بالای دو جوانه پایین شاخه را قطع نماییم .

2- کورسونی که به صورت یک شاخه مرکب است در روی این شاخه دو جوانه پایین را به عنوان شاخه های جایگزین برای باردهی در سال بعد نگه داشته و در این سال 4 یا 5 جفت جوانه های گل را در روی همیت شاخه مرکب حفظ می نماییم و بقیه را از بالای آخرین جوانه چوبی قطع می کنیم.

3- شاخه های باریک یا شیفون را کمتر دست کاری می کنند و جوانه انتهایی آن را به صورت آزاد باقی می گذارند تا احتمالا جوانه چوب شیفون جدیدی را تشکیل دهد.

4- شاخک کوتاه حامل تعدادی گل را در هرس کمتر عملیات رویشان انجام می دهیم زیرا جوانه چوب که در انتها قرار گرفته است اگر حذف گردد کورسون جدیدی در آینده تولید نمی شود. لذا عملیات هرس روی آنها مناسب نمی باشد.

5- کورسونی که حامل دو شاخه مرکب است همل هرس بدین ترتیب صورت می گیرد که دو جوانه چوب را در روی یکی از شاخه ها نگه داشته و بقیه را از بالای دو جوانه مشخص شده قطع می کنند. در روی -شاخه مرکب دیگر تعداد 4 تا 5 جفت جوانه گل را حفظ کرده و بقیه را سربرداری می کنند.

6- در حالتی که یک کورسون حامل چند شیفون و تعدادی جوانه گل در روی شاخه کوتاه باشد در این حالت یکی از شیفون ها را از بالای دو جوانه پایین قطع می نماییم تا دو جوانه باقی بماند. در سال بعد دو شاخه بارده را تشکیل دهد . جوانه های گل باقیمانده در روی شخه دیگر را بدون عملیات هرس همچنان نگه داری می نماییم .

7- نرک این اندام بیشتر در روی درختان مسن می تواند مفید باشد و با عمل هرس جوانه های موجود در روی آن را فعال می کنند.

8- کورسونی که حامل دو شاخه و جوانه گل مجتمع می باشد لازم است یکی از شاخه ها که مسن تر می باشد حذف کرده و جوانه گل مجتمع را بدون دستکاری باقی می گذاریم و شاخه موجود در بالای جوانه گل را سربرداری می کنند تا شاخه جایگزین در سال بعد پدید آید.

9- کورسونی که حامل جوانه کناری گل مجتمع است، در این حال از بالای دسته گل مجمتع کورسون را سربرداری می کنیم تا باردهی به نحو مناسب صورت گیرد.

10- در پاره ای از حالات روی شاخه های چوبی دو دسته گل مجتمع مجاور یکدیگر تشکیل می شوند. برای باردهی و داشتن محصول مرغوب لازم است یکی از آنها را حذف نماییم .

هرس سبز در هلو

در عمل تمام جوانه های چوبی که مفید نیستند حذف می شوند. معمولا بر روی شاخه ای که در اوایل بهار حذف شده است اگر 6 جوانه رشد نماید چهار جوانه آن را حفظ کرده و دو جوانه داخلی را حذف می نماییم . گاهی عمل حذف جوانه ها محدود به شاخه ها و جوانه های داخلی می گردد و عمل جوانه گیری می تواند همراه با پنسمان باشد.

عملیات زراعی :

خاک های سنگین و مرطوب برای کشت هلو مناسب نبوده و طالب خاک های زهکش شده با بافت لومی شنی و شنی لومی به عمق 5/1 – 1 متر است . نیاز آبی هلو نسبت به دیگر میوه های هسته دار بیشتر بوده و در اواخر دوره رشد میوه، این نیاز افزایش می یابد. اما هنگامی که رشد شاخه های یک ساله کمتر از 30 سانتیمتر باشد، نیاز به هرس شدید دارند.

پایه های بذری هلو در زمین های زهکشی شده مناسب هستند. در زمین های آهکی و خشک و یا سنگلاخ از پایه های زردآلو و یا بادام استفاده می شود. فاصله کشت درختان میوه در روی پایه های بذری بین 5 الی 6 متر است.

ریشه هلو در برابر کمبود تهویه خاک بسیار حساس است و از غرقاب شدن به شدت آسیب می بیند . این درخت برای بهترین رشد به خاک های نسبتا سبک، با ژرفای 1 تا 5/1 متر و زهکش کامل نیاز دارد.