برتقال زینتی -MUSKLIME
نام علمی : CITRUS MITIS
خانواده : RUTACEAE- مرکبات
بومی منطقه: فیلیپین
نامهای دیگر, panama ,Calamansigolden lime ,Citrofortunella mitis
,chinese orange, acid orange, calamonding, calamandarin,Scarletli orange[Citrus Mitis]
خاک و تغذیه: خاک سبک زهکشی شده و حاصلخیز
دمای ایده آل محیط : ۱۵ درجه سانتیگراد
آبیاری و رطوبت: کمی مرطوب
نور محیط: زیاد
پرتقال زینتی(Citrus Mitis) که در بعضی مراجع با نام علمی Citrofortunella mitis معرفی شده است یک درختچه میوه همیشه سبز مینیاتوری در خانواده ( مرکبات)Rutaceae است و به طور معمول . Musk lime ,calamondin و پرتقال پاناما و پرتقال چینی نامیده می شود.
این گیاه بومی فیلیپین و بخشهایی از چین است و در سراسر آسیای جنوب شرقی، هاوایی، هند غربی و مرکزی و شمال آمریکا پخش شده است. است.
لازم است بخاطر داشت که این گیاه اگر چه از نژاد پرتقال های معمولی است اما به جهت خصوصیات منحصر به فرد دیگرش وجه اشتراک چندانی با آنها ندارد.
شاخه های این گیاه کاملا باریک و اندکی خاردار است و ریشه عمودی اصلی بسیار عمیق است.
این گیاه همیشه سبز پر پشت، با تاج متراکم دارای تیغ های کوتاه و چندین شاخه است. دارای برگهای ۵ تا ۱۰ سانتی متری با دمبرگ بالدار است. این درختان می توانند تا ۶ متر نیز بلند شوند معمولا کوچکترند.
میوه های کوچک آن به رنگ نارنجی روشن و گرد در حدود ۴ سانتی قطر دارند و کمی ترش اسیدی م یباشند.
ین گیاه زینتی برای کاشت در باغها و در گلدان در پاسیو و تراس نگهداری می شود و در فصل بهار و تابستان شکوفه بسیار معطر و سفید رنگ آن نمایان می شود.
از انواع معروف این گیاه عبارتند از:
۱ - پرتقال زینتی میتیس(Citrus mitis): با برگهای سبز شفاف زیبا
۲ - لیمو زینتی(Citrus limon) : با برشهای بزرگ سبز روشن و گلهای سفید
این درختچه می تواند سایه نسبی را تحمل کند، اما برای تولید گل و میوه خورشید کامل را می طلبد .
پرتقال زینتی همچون بسیاری از درختان مرکبات کاملا خشکسالی را متحمل است، اما آنها باید در طی دوره های طولانی مدت خشکی در فواصل زمانی مشخص، عمیقا سیراب شوند
در زمستان حتماً باید در مکانی خنک و پر نور قرار گیرد. در اوایل بهار بهتر است گلدان را در هوای آزاد قرار داد تا حشرات عمل گرده افشانی را بطور طبیعی انجام دهند.
چنانچه قراردادن گلدان در خارج از اطاق امکان نداشته باشد گرده افشانی بایستی بطور مصنوعی و توسط قلم مو انجام گیرد تا گلها به میوه تبدیل شوند. در تابستان بهتر است حتی الامکان گیاه را در هوای آزاد نگهداشت و گهگاه به آن کود داد.
خاک سبک زهکشی شده و قلیایی مناسب کاشت پرتقال زینتی است و اگر بهترین ترکیب خاک را می خواهید از مخلوطی از یک قسمت خاک باغچه، دو قسمت ماسه شسته و یکی نسبت تورب خاک استفاده نمایید.
برای مطمئن شدن در مورد پیدایش میوه، پس از باز شدن گل، بهتر است با یک برس، دانه های گرده را روی مادگی بمالید تا عمل تلقیح صورت گیرد. گاهی یکسال طول می کشد تا میوه در آید.
میوه های پرتقال زینتی با طعم ترشی که دارند در درجه اول برای پخت و پز استفاده می شود و به ندرت به صورت خام مصرف می شود. همچنین در تهیه ترشی و مربا نیز از آن استفاده می شود.
گلدانی با گیاه حاوی پرتقاهای کوچک و زیبا اصولا نمی تواند از جهت قیمت ارزان باشد اما هدیه ارزنده ای خواهد بود.
تکثیر این گیاه به دمای نسبتاً بالا، به مدت طولانی و کنترل محیطی دقیق برای رشد نیاز دارد بهترین زمان تکثیر اواسط بهار تا اوایل تابستان می باشد.
قلمه های ساقه ای به اندازه ۱۵- ۱۰ سانت را با قیچی باغبانی و یا سرشاخه زنی جدا کنید، ابتدا در پودر هورمون ریشه زایی فروبرده و سپس هر قلمه را در گلدان کوچکی حاوی ماسه بادی و یا کمپوست مخصوص قلمه و بذر بکارید.
قلمه ها را با کیسه پلاستیکی شفاف بپوشانید و دور از تابش مستقیم خورشید در دمای ۲۱ درجه سانتی گراد به مدت دو ماه یا کمی بیشتر جهت ریشه دهی قرار دهید.
پس از ریشه های کیسه پالاستیکی را بردارید تا گیاه از محیط کنترل شده جدا و در محیط طبیعی به رشد خود ادامه دهد.