سال آوری مرکبات
سال آوری (Alternate bearing) (Biennial or Uneven bearing) یا تناوب باردهی در حقیقت حساسیت درخت میوه به باردهی سنگین در یک سال (سال آور) (On year) که باردهی سبک یا بدون باردهی را در سال بعد (سال نیاور) (Off year) به همراه دارد. این پدیده به طور گسترده ای در درختان خزاندار (Deciduous trees) و همیشه سبز (Evergreen trees) رخ می دهد. سال آوری ممکن است در یک ناحیه ، یک قطعه از درختان، یک تک درخت و یا حتی بخش از درخت یادر یک شاخه ایحاد شود. این حالت معمولا با شرایط مساعد یا نامساعد شروع شده که منجر به محصول سنگین یا سبک به ترتیب می شود این پدیده یکی از مشکلات اساسی در مرکبات سراسر جهان خصوصا در نارنگی های ماندرین است. برخی از مشکلات بازار فروش میوه به همین علت ایجاد می شود. درختان در سال آور تولد تعداد زیادی میوه کوچک می کنند. و در سال نیاور تولید تعداد کمی میوه بزرگ، زمخت و غیر جذاب می نمایند . به همین دلیل مدیریت باغ های سال آور دشوار می باشد.
رفتار تناوب باردهی در مرکبات به دلیل فقدان گلدهی در بهار به دنبال محصول دهی سنگین در سال آرو است. تراکم گل آذین ها (تعداد گل ها) و عملکرد و هم چنین شدت تناوب، نسبت معکوسی با اندازه باردهی سالانه ( تعداد میوه) دارد. محصول سنگین روی درخت در طول انگیزش گل و گاهی حتی در طول مرحله شکوفایی و آغازش میوه نشینی نیز امری طبیعی است. برداشت دیر در سال آور بیشترین کاهش در گلدهی را باعث می شود.
در سال آوری مرکبات ، اثر میوه روی تراکم گل از طریق اثر باردهی آن روی تولید شاخه گلده در بهار هر سال است. اثرات میوه روی شاخه شامل کاهش درصد شاخه دهی و نوعی کاهش در تعداد شاخه های گلده است. شاخه های سال آور معمولا تعداد کمتری گل آذین برگدار و بدون برگ دارند اما در مقابل درصد بالایی شاخه رویشی تولید می کنند. در بیشتر مطالعات ، پیشنهاد شده است که میوه نوعی اثر بازدارندگی رو ی گلدهی در طول دوره انگیزش گل ایجاد می کند طوریکه با حذف میوه نوعی کاهش در شاخه های رویشی و افزایش در شاخه های بارور در بهار ایجاد می شود. اثرات حذف میوه روی شاخه شامل افزایش تعداد جوانه ها در هر شاخه ، افزایش تعداد گل ها، افزایش تعداد شاخه های زایا و کاهش در تعداد شاخه های رویشی است. برخی محققین پیشنهاد کردند که سال آوری بوسیله یک وضعیت عدم گلدهی بعد از یک باردهی سنگین تحریک می شود. میزان رشد رویشی تابستانه و پاییزه نیز روی گلدهی تاثیر دارد. همچنین روشن شده است که باردهی سنگین اثر بازدارندگی روی رشد رویشی شاخه ها دارد.
از مهم ترین ارقام حساس به سال آوری ، به ترتیب پرتقال والنسیا و نارنگی امپریال است. میوه های مربوط به سال نیاور درخت کیفیت پایین داشته و رنگ میوه ها از نارنجی به سبز مبدل شده پدیده گرانوله ای در آنها زیاد مشاهده می شود. در درختان کلمانتین که به طور طبیعی تناوب باردهی دارند، عملکرد بین 120-100 کیلو و گاهی 50-20 کیلو در هر درخت نوسان دارد. هرچند که برخی از ارقام تامسون ناول در شرایط مساعد رشدی عملکردی برابر 400 کیلوگرم در هر درخت دارند. برداشت زود هنگام میوه در سال های پر محصول ، شدت سال آوری درخت را تقلیل می دهد. میوه نارنگی های سال آور ، در سال پر محصول باید به قدر کافی تنک شوند. تا از تولید میوه با اندازه مناسب اطمینان حاصل شود. این عملیات به افزایش محصول در سال بعد نیز کمک می نماید.