رابطه گلدهی و اندازه میوه در مرکبات
اثر تعداد گل روی اندازه میوه همراه و ملازم با تاثیر گلدهی روی میوه نشینی است. هر چند در تعدادی از ارقام پرتقال و نارنگی رابطه معکوسی بین تعداد گل و اندازه میوه بدون ارتباط با میزان باردهی مشاهده شده است. در مجموع، تعداد گل نوعی تاثیر روی کیفیت گل نیز می گذارد. به دلیل نسبت بالای گل های ایجاد شده روی گل آذین های برگدار(Leafy infloresceces) ، تعداد گل کاهش می یابد. در بیشتر ارقام ، این گل ها سهم بیشتری نسبت به گل هایی که روی گل اذین های بدون برگ(Leafless inflorescences) ، ایجاد شده اند در میوه دهی و بزرگی میوه دارند. بعلاوه اندازه تخمدان در مرحله شکوفایی رابطه معکوسی با تعداد گل دارد. تخمدان بزرگتر در مرحله شکوفایی ، تولید میوه چه های سریع الرشد و در نتیجه افزایش در اندازه نهایی میوه می کند.
حجم وسیعی از گل های با این مشخصه روی هملکرد محصول تاثیری نداشته و تا یک حد معینی کاهش در تعداد گل ها منجر به کاهش در تعداد میوه و در نتیجه افزایش اندازه میوه می شود. در چند رقم پرتقال ناول و نارنگی حداکثر عملکرد وقتی تعداد گل ها نزدیک به 2/0 گل به ازای هر گره بود بدست آمد. کاهش گل به تعداد کمتر از این مقدار باعث کاهش عملکرد می شود. کاربرد اسید جیبرلیک (20-10 میلی لیتر در لیتر) در طول دوره استراحت زمستانی تا حد زیادی تشکیل گل ها را کاهش داد و اندازه میوه را در کلمانتین فینو و ساتسومای آواری به همان کیفیت ارقام پرتقال ناول اقزایش داد. در جدول زیر واکن کلمانتین اسبال (Asbal) (دارای میوه کوچک است) نشان داده شده است . کاهش تعداد گل از 77/1به 18/1 در هر گره اندازه میوه را به میزان 13 درصد ازایش داد. با کاربرد تو، فور- دی (2,4-D) در زمان گلدهی ای اثر تقویت شده است.
جدول- کاهش اثر تو، فور-دی (20 میلی گرم در لیتر در مرحله تمام گل) روی عملکرد و اندازه میوه کلمانتین اسبال (قبلا در آذر ماه اقدام به پاششش 20 میلی گرم در لیتر اسید جیبرلیک شده بود.)
تیمار ها |
تعداد میوه (هزار در هر درخت) |
میانگین وزن میوه (گرم) |
عملکرد (کیلوگرم در هر درخت) |
تعداد گل زیاد (1.77 گل در هر گره) بدون تیمار |
07/2 |
6/59 |
80 |
تیمار با تو، فور-دی (در مقابل با گل زیاد) |
45/1 |
7/67 |
76 |
تعداد گل کم (1.18 گل در هر گره) بدون تیمار |
28/1 |
5/67 |
68 |
تیمار با تو، فور-دی (در مقابل با گل کم) |
21/1 |
7/77 |
80 |
خطای استاندارد |
19/0 (p-0.05) |
7/2 (p-0.01) |
9.1 (ns) |