آفات و بیماری های بادام-آفات و بیماری های نهال بادام-آفات و بیماری های درخت بادام-بیماری های مهم بادام-بیماری های مهم نهال بادام-بیماری های مهم درخت بادام-مبارزه با آفات بادام-مبارزه با آفات نهال بادام-آفات مهم بادام-آفات مهم نهال بادام-آفات مهم درخت بادام-راههای مبارزه با آفات بادام-راههای مبارزه با آفات نهال بادام-راههای مبارزه با آفات درخت بادام-بیماری های درخت بادام-بیماری های نهال بادام-بیماری های بادام-شته درخت بادام-شته بادام-شته نهال بادام-مبارزه با شته بادام-مبارزه با شته نهال بادام-مبارزه با شته درخت بادام
بیماریها و آفات بادام-بیماریها و آفات نهال بادام-بیماریها و آفات درخت بادام
شایعترین بیماریهایی که بیشترین خسارت را به برگ و شاخه بادام میزند مونیلیا، فوزیکوکوم و تاولور است. درخت بادام وقتی در خاک رسی عمیق کاشته شود بیش از سایر گونه های پرونوسی طوقه آن به فیتوفتورا و ریشه آن (به ویژه در خاکهای آلوده) به ورتیسیلیوم و خفقان و پوسیدگی حساس است.
بیماری فیتوفتورا بادام :
این بیماری از گونه های مختلف قارچ Phytophthora ایجاد میشود که معمولاً در اغلب خاکها وجود دارند و در شرایط مساعدی مثل بارندگیهای طولانی، سیلابها و خاکهای سفت و کم نفوذ بیشتر ظاهر میشوند.
علائم بیماری فیتوفتورا بادام :
گونه های مختلف Phytophthora نشانه هایی به وجود می آورند که از لحاظ شدت و سرعت تحول متفاوت اند. علائم اولیه عبارت اند از نکروز ریشه و طوقه و شانکرهای تنه که باعث خشک شدن فوری درخت میشوند. درخت مبتلا به این بیماری ممکن است چند سالی در حال پژمردگی و انحطاط دوام داشته باشد، اما بر اثر اولین پرتوی گرمای بهاره پس از مدتی ناگهان از بین میرود. اگر مقطعی از پوست درخت در قسمت بیرونی چوب از روی یک زخم شانکر جدا شود، بافت آن به رنگ قهوه ای سرخ دیده میشود. شانکرهای روی شاخه و تنه بادام وقتی آشکارا دیده میشوند که صمغ فراوانی روی زخمها ظاهر شود و سطح آنها را بپوشاند.
روش مبارزه بیماری فیتوفتورا بادام :
بهترین راه مبارزه با حمله فیتوفتورا، تسهیل جریان آب و عبور آن از روی زمین و جلوگیری از راکد ماندن آب در اطراف طوقه درخت و زهکشی احتمالی آب اضافی در صورت تجمع آب در باغ است. دیگر اینکه باید از ورود عوامل بیماریزا به باغ هنگام استفاده از آبهای آلوده در آبیاری مثل آب برکه، استخر یا تالابهایی که احتمالاً درختهای خشکیده و مبتلای قدیمی در آنها باقی مانده باشند، جلوگیری شود. کاشت عمیق، یعنی پایینتر از علامت داغ آب روی ساقه نهال در خاک انجام نشود. حذف گیاه هرز و سبزه از اطراف طوقه و تنه که عموماً همراه با رطوبت هستند ضروری است. بجز آلییت، سموم دیگری بر ضد این قارچ تاکنون پیدا نشده است.
بیماری پوسیدگی بادام-بیماری پوسیدگی نهال بادام-بیماری پوسیدگی درخت بادام :
عامل بیماری پوسیدگی قارچ کلاهدار Armillariamellea است. این بیماری به ریشه و طوقه درخت حمله میکند.
علائم بیماری پوسیدگی بادام :
قارچ این بیماری با اینکه چندین سال ممکن است در زمین بماند، در گرمای شدید تابستان سبب خشکیدگی و مرگ سریع درخت میشود. درختان بادام دچار لکه هایی میشوند که به سرعت به طور منظم افزایش پیدا میکند.
روشهای پیشگیری و مبارزه با پوسیدگی بادام :
ضد عفونی زمین قبل از کاشت و توزیع یکی از پارازیتهای ضد قارچ مثل Trichodermaviride. کندن کنده و بقایای ریشه های کهنه هر نوع درختی که قبلاً در زمین بوده است. پاینه GF8-1 در مقابله با پوسیدگی ریشه مقاوم و برای پیوند با فراگنس سازگار است.
بیماری ورتیسیلیوم بادام-بیماری ورتیسیلیوم نهال بادام-بیماری ورتیسیلیوم درخت بادام :
عامل این بیماری یک قارچ خاکی به نام Verticillium dahlia است.
علائم بیماری ورتیسیلیوم بادام :
ورتیسیلیوم بیشتر در آغاز دماهای شدید تابستانی (ژوئن – ژوئیه) با پژمردگی ناگهانی برگ بعضی از شاخه ها ظاهر میشود. پژمردگی به تدریج شاخه های مجاور و گاهی به تمام اندام درخت سرایت میکند. برش یک قطعه از درخت آلوده به این بیماری، لکه های قهوه ای رنگ دایره ای شکل یا نیم دایره و مقطع طولی آن آن لکه های به شکل نوارهای پهن تر نشان میدهد.
روش مبارزه بیماری ورتیسیلیوم بادام :
قبل از کاشت: عدم کاشت نهال در خاکهایی که قبلاً گیاهانی از خانواده سولاناسه (بادمجان، گوجه فرنگی، سیب زمینی، توتون)، هندوانه و شبدر در آنها کشت شده باشد.
پس از کاشت: تعدیل کودهای نیتروژنی و آبیاری برای جلوگیری از رشد زیاد درخت بسیار اهمت دارد. عدم کاشت گیاهان فصلی واسط ای یا صیفی حساس به این بیماری. حذف فوری شاخه های آلوده به محض رؤیت تا اواخر فصل رویش، برای جلوگیری از سرایت مجدد در بهار سال بعد.
شانکر باکتریایی بادام-شانکر باکتریایی نهال بادام-شانکر باکتریایی درخت بادام :
عامل این بیماری Pseudomonas syingae است. این بیماری در خاکهای سبک بیشتر به بادام حمله میکند و آسیب میزند تا در زمینهای سخت و سنگین.
علائم شانکر باکتریایی بادام :
تراوش صمغ یا گوموز در نقاط نکروزه درخت علامتی است که پس از شکافتن پوست به رنگ قهوه ای مایل به سرخ روی چوب تنه درخت دیده میشود. این شانکرها روی تنه، بازو، حتی روی شاخه های کوچکتر نیز دیده میشود. شانکرها با اینکه در زمستان نیز فعال اند، فقط در بهار که گوموز جریان پیدا میکند ظاهر میشوند. دمای پایین در زمستان و کمبود نیتروژن در خاک عواملی مساعد برای تشدید این بیماری هستند.
روشهای مبارزه شانکر باکتریایی بادام :
ضد عفونی کردن خاک به روش تدخینی قبل از کاشت از شدت آلودگی میکاهد. عنصر مس تنها ماده باکتری کشی است که محلول پاشی با آن در اواخر پاییز و زمستان به شکل محلول بوردو هنوز خاصیت مطلوب دارد.
بیماریهای قارچی روی برگ، شاخه جوان، میوه بادام-بیماریهای قارچی روی برگ، شاخه جوان، میوه نهال بادام-بیماریهای قارچی روی برگ، شاخه جوان، میوه درخت بادام :
بیماری فوزیکوکوم بادام- بیماری فوزیکوکوم بادام- بیماری فوزیکوکوم بادام :
عامل این بیماری Fusicoccumamygdali است. این بیماری روی بادام دو نوع علائم روی شاخه و روی گل آذینهای ماه مه میگذارد یعنی ضمن حمله به شاخه های بزرگتر، انشعابهای کوچکتر و جستهای واسط بین آن دو را آلوده میکند، به دمبرگها نیز سرایت و آنها را زخمی میکند.
علائم بیماری فوزیکوکوم بادام :
روی شاخه: شانکر به شکل نکروز قهوه ای رنگ، بیضی شکل و نامحدودی که مرکز آن محل تمرکز عفونت است ظاهر میشود. معمولاً روی سطح گلهای نکروزی، جوشهای کوچک یا رشته های باریک و نازکی دیده میشود. این رشته های نازک که اسپورها هستند در دورانهای مرطوب با باران باز میشوند و اسپورها را رها و پراکنده میکنند.
روی گل: علامت این شانکر روی گلها ممکن است با خسارت مونیلیا یا چوبخوارها اشتباه شود. گل آذینها بر اثر آلودگی زخم دمبرگها در پاییز قبل یا در بهار، خشک میشوند و همراه با برگچه جوانه های آلوده میریزند.
روش مبارزه بیماری فوزیکوکوم بادام :
عملیات زراعی: بیماری فوزیکوکوم مثل مونیلیا یک بیماری کانونی است که مبارزه با آن ضروری و عبارت است از:
- حذف درختهای وحشی حامل شانکر احتمالی و مبارزه نشده در حوالی باغ.
- قطع شاخه های آلوده در آغاز سرایت و سوزاندن فوری آنها.
- عدم آبیاری روی تاج درخت، حتی در هنگام مبارزه با یخبندان بهاره.
مبارزه شیمیایی: فقط بنزیمیدازول ها برای مبارزه با این پارازیت مؤثر بوده است. محلول پاشی باید در آغاز ریزش برگها به منظور التیام زخم دمبرگها (که حساستر هستند) انجام شود. اگر هوا بارانی باشد، محلول پاشی باید تکرار شود. سولفات مس در زمستان را توصیه میکنند.
بیماری مونیلیا بادام-بیماری مونیلیا نهال بادام-بیماری مونیلیا درخت بادام :
عامل این بیماری قارچی به نام MoniliaLaxa است.
علائم بیماری مونیلیا بادام :
در بهار و در هوای مرطوب اسپورهای پراکنده به کمک باد روی کلاله های گل بادام می نشینند و پس از نفوذ به درون گلها باعث خشک شدن گل آذین ها میشوند. دوام طولانی گل آذینهای خشکیده روی شاخه علامت مشخصه این بیماری است. در بهار، هنگام باز شدن گلها، اگر بارندگی باشد همه ارقام بادام نسیت به این بیماری حساس خواهند بود. پس از آلوده شدن گلهاست که تفاوت حساسیت ارقام مختلف نسبت به سرعت نفوذ قارچ روی شاخه ها آشکار میشود.
روشهای مبارزه بیماری مونیلیا بادام :
جمع آوری هر چه بیشتر میوه های باقی مانده روی درخت و حذف شاخه های آلوده در زمستان و سوزاندن آنها. مصرف به موقع هر نوع سم مؤثر بر ضد این بیماری و استفاده از مس یا سموم مس دار در پاییز در هنگام برگ ریزان و در زمستان برای ریشه کنی. محلول پاشی با قارچ کشهای ترکیبی به ویژه در سالهای مرطوب قبل از باز شدن گلها و یا در حین باز شدن گلها، حتی بعد از پایان فصل گلدهی. سموم توصیه شده دارای پایه تیوفانات متیل هستند.
بوتریتیس
بهترین علامت مشخصه آن اسپورهای خاکستری فام است که اغلب روی قسمتهای مرده گلها کاملاً آشکار است.
روش مبارزه
فصل مبارزه زمانی است که بادام در هوای مرطوب در مرحله تمام گل باشد زیرا همین زمان است که محلول پاشی با مواد قارچ کش بر ضد این پارازیت و مونیلیا مؤثر خواهد بود.
تاولور
به وسیله قارچ Carpophilaventuria یا Fusicladiumcarpophilum (برحسب شکل کامل یا ناقص آن) ایجاد میشود.
علائم
خسارت ناشی از تاولور، که در بعضی مناطق بسیار شدید است به صورت لکه های بیضی شکل و به رنگ خاکستری زیتونی روی شاخه های کوچک درخت بادام است. شدت حمله سبب مرگ شاخه ها میشود. قسمتهای آلوده شاخه های کلفت تر می خشکند و همراه با رشد سبزینه ای شاخه می ترکند. این بیماری روی شاخه، برگ و میوه درخت بادام به شکل نقطه یا لکه های بسیار مشخصی که نشانه وجود قارچ است ظاهر میشود.
روش مبارزه
روش زراعی: آبیاری بارانی روی تاج درخت عاملی است که باعث طغیان حمله و شدت خسارت این بیماری به ویژه در بعضی از ارقام حساس (مثل آی) میشود.
روش شیمیایی: قارچ کشهای آلی سنتتیک مثل کاپتان، تیرام، زیرام مؤثر هستند.
کوریننوم
کوریننوم بر اثر قارچ Stigminacarpophila (Coryneumbeijerincku) ایجاد میشود. این بیماری روی میوه، برگ و شاخه لکه هایی به رنگ قرمز تیره ایجاد میکند که بعد چوب پنبه ای میشوند. این لکه های گرد 3 تا 10 میلیمتر قطر دارند پس از خشک شدن و ریزش سوراخهایی بسیار مشخص روی برگ ایجاد میکنند.
روش مبارزه
خودداری از آبیاریهای بارانی روی تاج درخت. استفاده از قارچ کشهای زمستانه به ویژه وقتی که حمله و خسارت در تابستان قبل از آن طغیانی بوده است.
لکه قرمز
عامل این بیماری قارچ Polystignaocchraceum است. بیماری روی برگ بادام به شکل لکه های بسیار درشتی به قطر یک تا دو سانتیمتر ظاهر میشود که به اشکال گوناگون و به رنگهای زرد و قهوه ای روشن و رنگ قهوه ای تیره در می آید. بعضی از ارقام بادام مثل تواونو و توزور شماره 3 بسیار حساس و برخی دیگر مثل آی و فورنات دوبرزنو کمتر و فررادوئل و فراگنس کاملاً نسبت به این بیماری ایمن هستند.
روش مبارزه
این بیماری بیشتر در باغهایی پدیدار میشود که در آنها دفع آفات کمتر انجام میشود. محلول پاشی با موادر مسی در زمستان یا با یک قارچ کش ترکیبی در بهار برای دفع این بیماری کافی است.
آنتراکنوز
قارچ عامل این بیماری Gloeosporium amygdalnium یا مترادف Colletrichrum gloeosporioide است.
علائم
این بیماری در بهار روی میوه های جوان و نارس به شکل لکه های زرد رنگ و به قطر تقریبی یک سانتیمتر ظاهر میشود. این لکه فرورفتگیهایی تشکیل میدهند که روی آنها صمغ (گوموز) کمابیش زیادی تراوش میکند. آنتراکنوز که معمولاً در آوریل به ارقام حساس بادام حمله میکند، میتواند به تدریج در طول تابستان کل محصول سال را از بین ببرد. قارچ این بیماری ضمن انهدام میوه، با ایجاد نکروزهای پیشرفته روی برگها حتی میتواند شاخه ها را نیز بخشکاند.
روش مبارزه
برای مبارزه با این قارچ باید از همان قارچ کشهایی که بر ضد مونیلیا، کورینئوم و تاولور استفاده میشود بهره گرفت. اولین سم پاشی در آغاز ریزش گلرگها و دومی پس از ریختن کاسبرگها یعنی 15 روز بعد با ترکیباتی از قبیل زینب، کاپتان و تیوفانات متیل انجام میگیرد.
پلومب
عامل این بیماری قارچ Stereum purpureum است.
علائم
قسمتی از برگها بر اثر زخم بزرگی که کانون آلودگی است به این قارچ مبتلا میشود. با پیشرفت بیماری ترکهای بزرگی در پهن برگها دیده میشود.
روشهای مبارزه
برای مبارزه با پلومب عملاً راهی وجود ندارد. اما برای جلوگیری از ورود اسپورهای این قارچ از راه زخم به شاخه ها، باید بلافاصله پس از هرس محل بریدگی را با مخلوطی از رنگهای آمیخته به قارچ کش(حتی در روزهای آفتابی) پوشاند. هرس نکردن در دوره بارندگی نیز مؤثر خواهد بود.
لب شتری
عامل این بیماری قارچ Taphrina deformans با مترادف Exoascus deformans است.
علائم
در بادام نیز در بهار پهن برگهای بادام کلفت میشوند و برحسب ارقام بادام، به رنگ سفید و قرمز در می آیند.
روش مبارزه
سمپاشی با محلولهای مسی هنگام ریزش برگها، یا با قارچ کشهای ترکیبی قبل از گلدهی تنها راه کنترل این بیماری شناخته شده است.
زنگ
عامل این بیماری Tranzschelia pruni – spinosae pers است و سبب ریختن برگ درختها قبل از خزان به ویژه در تابستانهای بارانی و مرطوب میشود.
علائم
در تابستان لکه های زرد تندی روی برگها پیدا میشوند. در اواخر تابستان میوه ها سیاه رنگ و پودری میشوند.
مبارزه
سمپاشی با قارچ کشها در اوایل تابستان از آلودگی برگها جلوگیری میکند. دو سمپاشی با بیش از یک ماه فاصله در هنگام شدت آلودگی با قارچ کشهای آلی و ترکیبی اثر مطلوب داشته است.
غده ریشه
این بیماری که با نام انگلیسی crown gall (گال طوقه) نیز معروف است. این بیماری به صورت غده های ریز و درشت هنگام بیرون آوردن نهال از زمین خزانه روی ریشه کاملاً نمایان است. در همان لحظه نهال باید فوراً نابود شود.
علائم
عامل این بیماری Agrobactrium Tumefaciens است. بیماری روی ریشه های اغلب میوه های هسته دار غده هایی به نام گال ایجاد میکند. از این گالها در ریشه های دو ساله به قطر 2 تا 5 سانتیمتر و در درختهای پیر به ابعاد درشت تری میرسند. معمولاً اگر درختی عاری از گال کاشته شود خطر آلودگی آن کمتر است، اما زخمهای حاصل از هرس، چه سطحی باشد چه عمقی، میتواند روی ریشه، حتی روی طوقه درخت غده هایی آلوده به این باکتری ایجاد کند.
روش مبارزه
حساسیت پایه: پایه های بادام نسبت به این غده های باکتریایی حساسیتهای متفاوت نشان میدهند. پایه هلو × بادام یا GF677 بسیار حساس است، پایه های حاصل از هسته هلو حساسیتهای مختلف دارند، پایه های هلوی نماگارد به رغم حساس بودن به کلروز در مقابل این غده های باکتریایی مقاومتر از GF305 هستند.
آنتاگونیست باکتری: اخیراً در باکتریایی آنتاگونیستی به نام K84 کشف شده. بهترین راه پیشگیری از این بیماری دقت در سلامت ریشه در هنگام خرید نهال است.
نارسی جوانه ها
نارسی جوانه های بادام اختلالی است که منشاء ژنتیکی دارد. این اختلال از راه تکثیر جنسی (بذرکاری) منتقل میشود. نارسی جوانه پدیده است که از طریق تلقیح یک درخت سالم با یک درخت بیمار منتقل نمیشود.
علائم
ساده ترین نشانه این بیماری ریزش جوانه های رویشی بادام هنگام بیداری درخت است. وقتی ریزش زیاد باشد منظره ای به درخت میدهد که با هیچ پدیده دیگری اشتباه نخواهد شد. تنها راه جلوگیری از این اختلال، عدم کاشت نهال در مناطقی است که تابستانهای بسیار گرم دارند و نیز پرهیز از کاشت و ارقام حساس.
بیماریهای فساد بادام
گونه Prunus amygdalus نسبت به بیماریهای ویروسی معمولاً متحمل و بلکه مقاوم شناخته شده است. تنها راه پیشگیری از سرایت و خسارت آنها، انتخاب نهالهای سالم عاری از ویروس تضمین شده است.
آفات
نماتودها
در بین شش گونه نماتود گیاه خوار که عامل عمده انهدام درخت بادام هستند
Meloidigyne arenaria
این نماتودها روی سیستم ریشه درخت، گال هایی تولید میکنند که اغلب با گال طوقه اشتباه میشود و با ضعف تدریجی درخت و توقف رشد سبزینه ای آن همراه است.
Pratylenchus vilnus
این نماتود هیچ گونه تغییر شکلی به ریشه نمیدهد و از دید کارشناسان پنهان می ماند.
Macropostonia eenoplax
نماتودها هنگامی به درخت آسیب میزنند و آن را نابود میکنند که بادام روی این نماتود برعکس دو گونه قبلی هرگز در بافت ریشه متمرکز نمیشود اما در متابولیسم گیاه دخالت میکند و فیزیولوژی آن را مختل میکند.
Capnodcs
این سوسکهای درشت زیانهای بسیار به میوه های هسته دار میزنند. لاروهای جوان این حشره به محض خروج از تخم از راه طوقه درپوست درخت یا در اولین دسته ریشه های سطحی نفوذ میکنند. در طول زندگی چندین ماهه خود قبل از شفیرگی با جویدن چوب و حفر دالانهایی در داخل تنه درخت سبب مرگ آن میشوند. حشره ماده بالغ در ماه مه تا سپتامبر 200 تا 300 تخم در قاعده تحتانی تنه درخت میگذارد.
مصرف لیندن و HCH
Cossus
این پارازیت پروانه درشتی است که لاروهای آن خسارتی نظیر خسارت کاپنود به درخت میزنند با این تفاوت که توده ای از فضولات این حشره توأم با گوموز روی درخت باقی می ماند. لاروهای این پروانه به رنگ صورتی سرخ و سر سیاه رنگ تفاوت بسیار با لاروهای سفید رنگ و سر پهن کاپنود دارند. طوقه درختهای آلوده به خسارت این پارازیت قبلاً مبتلا به گال طوقه بوده است بنابراین به محض مشاهده خسارت باید با مفتول سیمی و انباشتن خمیرهای سمی در حفره ها با لارو این پارازیت مبارزه کرد.
Scolytes
این سوسک کوچک 2 میلیمتری که سیاه رنگ است بیشتر روی درختانی دیده میشود که بر اثر بیماریهای قارچی یا کمبود اب و آبیاری ضعیف شده اند. یک آبیاری خوب در این حالت میتواند با جبران کمبود آب ضعف درخت را ترمیم و از افزایش خسارت جلوگیری کند. از جوانه های محور برگها در شاخه های جوان تغذیه میکنند. از سوراخهای ریزی در زیر جوانه قطره های گوموز تراوش میکند و باعث خشک شدن برگچه ها میشود. تنها راه مبارزه با این آفت محلول پاشی با سموم حشره کش در ماه مه – ژوئن پس از ظهور حشرات بالغ و سوزاندن توده درختهای خشکیده در باغ است.
مینوزها
مینوز کوچک یا Anarsia و سرشاخه خوار شرقی یا Grapholita molesta دو پروانه هستند که کرمهای حاضل از تخم آنها در خزانه و روی نهالهای جوان از نوک سر شاخه ها تغذیه میکنند و مانع شاخه بندی اصلی درخت میشوند. کرمهای دیگری مانند Carpocapsae یا Pyralecaroubier در اواخر تابستان به ارقام پوست نازک بادام حمله میکنند. برای مبارزه با این آفات باید هر چه زودتر یعنی در اواخر فصل گلدهی با سمومی چون آزینیفوس یا فوزالون، یا ... سمپاشی انجام شود.
کنه ها
کنه قرمز Panonychus ulmi شایعترین کنه ای است که به بادام آسیب میزند. برگ بادام بر اثر حمله این آفت سربی رنگ میشود و قبل از خزان می ریزد. شناخت کنه قرمزدر پشت برگ درخت با چشم غیرمسلح بسیار آسان است و با ذره بین بهتر دیده میشود. زمان مبارزه به وسیله کنه کشهای مخصوص وقتی است که کنه قرمز در پشت برگها حمله طغیانی داشته باشد. بهترین فصل مبارزه با کنه قرمز، سمپاشی در زمستان است.
اوریتوما Eurytoma amygdali
این زنبور گیاه خوار خسارات بسیار زیادی به درخت بادام میزند. مشخص ترین نشانه خسارت این آفت ابتدا خشکیدگی میوه های آلوده نزدیک به مرحله رسیدن است. اگر در این حالت به داخل میوه شکافته نگاه کنیم می بینیم که دو لپه بادام وسیله کرمی جویده شده است که هنوز زنده و در حال فعالیت است.
روش مبارزه
در زمستان باید میوه های آلوده باقیمانده روی درختها جمع آوری و نابود شود. مبارزه شیمیایی با این حشره بسیار دشوار است زیرا زمان خروج آن بین 3 تا 4 هفته ادامه خواهد داشت. بهترین راه مبارزه سمپاشی با یکی از مواد سیستمیک و دقیقاً پس از تخم گذاری است.
Cicadelles
علائم خسارت این آفت که بر اثر حمله دو تیپ مختلف از این حشره به وجود می آید به دو شکل در بادام دیده میشود: یک شکل آن شکافهای کوچک طولی به بلندی 3-2 میلیمتر است که به آرامی باز میشود و در ته آنها تخمهای ریز و درشت این پارازیت با ذره بین قابل رؤیت است. این شکافها روی شاخه های جوان در قسمت پایین درخت بخصوص وقتی علفهای بلند و زیادی (میزبان آفت) در اطراف درخت روییده باشند نمایانترند. در هنگام طغیان حشره، با تکان دادن برگها، پروانه سریع دسته جمعی آنها در روشنایی به شکل جرقه های درخشنده دیده میشود.
روش مبارزه
البته حشره کشهای اختصاصی و بسیار مؤثری وجود دارند که به مدد آنها چند روز پس از سمپاشی میتوان ضمن دیدن برگهای آسیب دیده، برگهای سالم و نو روییده را نیز دید.
شته ها
خسارت شته ها به درخت بادام معمولاً فراوان و سنگین است که حتی سبب خشک شدن سرشاخه ها و تغییر شکل آنها میشود. سه گونه از شته ها به درخت بادام حمله میکنند:
- شته سیاه هلو (Brachycaudus persica)
- شته آردی آلو (Hyalopterus pruni)
- شته سبز بادام (Brachycaudus amygdalinum)
شته سیاه، زمستان را روی طوقه درخت می گذراند و در بهار به سمت بالا حرکت میکند. شته های آردی و سبز حشراتی هستند که روی اغلب درختهای میوه به خواب زمستانی میروند.
روش مبارزه
برای مبارزه با شته به منظور جلوگیری از تلف شدن سایر حشرات، معمولاً سمپاشیهای زمستانی بیشتر توصیه میشود. سمپاشیهای تکمیلی دیگری نیز در بهار و تابستان، در صورت شدت حمله و خسارت شدید، مجاز خواهند بود.
بیماریهای عمده بادام
روی کل درخت |
||||
عامل بیماری |
علائم خسارت |
محل استقرار بیماری |
میزان خسارت |
احتمال شباهت |
انواع فیتوفتورا |
پوسیدگی و خشکیدگی پیشرفته یا بر حسب گونه، از اول بهار و تولید گوموزهای معطر روی تنه و شاخه |
لکه های قهوه ای روشن زیر پوست و روی چوب درخت |
شدید پس از بارندگی زیاد یا آبیاریهای غرقابی (راکد) |
با پوسیدگی |
آرمیلاریا |
خشکیدگی کلی از اول بهار و بدون گوموز (صمغ) |
زیر پوست یا روی طوقه و ریشه به شکل بافته های سفید |
امکان شدن در زمینهای بلوط کاری شده از قبل |
با فیتوفتورا |
ورتیسیلیوم |
پژمردگی ناگهانی بعضی از شاخه ها به طور مقطعی و امکان آلودگی در قسمتهایی از درخت |
لکه های گرد یا اقطاری روی قسمتهایی از شاخه درخت |
شدید در باغهای جوان یا پس از کشت گیاهان لوبیایی در باغ |
عدم امکان اشتباه با فیتوفتورا |
شانکر باکتریایی پزودوموناس |
گوموزهای مختلف روی تنه، بازو و شاخه، عوامل خشکیدگی شاخه یا حتی مرگ و میر درخت |
روی ریشه های سالم و ریشه جوشهای نورس و پس از مرگ درخت |
بیشتر در درختهای 8-1 سال و کمتر روی درختهای بالغ |
عدم امکان اشتباه با فیتوفتورا |
روی دسته های برگ، نوجستها و میوه |
||||
مونیلیا |
انهدام دسته های برگ در بهار و تولید شانکر روی شاخه های جوان و بازو – خشکیدگی سرشاخه ها و مرگ گل آذینها |
رؤیت گلهای خشکیده، عامل مؤثر سرایت بیماری |
بسیار شدید هنگام بارندگی در فصل گلدهی |
با بوتریتیس، فوزیکوکوم و خسارتهای ناشی از پوست خوارها |
بوتریتیس |
--- |
قابل رؤیت روی گلهای مرده در گل آذینها با اسپورهای سفید |
کمیاب اما طغیانی بعد از بارندگیهای شدید |
با فوزیکوکوم |
تاولور |
لکه های کوچک خاکستری تند روی برگ و شاخه های جوا و پوست میانی میوه |
سیاه شدن لکه های روغنی شکل از مرکز نکروز |
شدید روی بعضی از ارقام در مناطق مرطوب یا بعد از آبیاریهای غرقابی (راکد) |
با فوزیکوکوم |
کورینئوم |
زخمهای قهوه ای و سرخ در کنار برگها (3 تا 10 میلیمتر) خشکیدگی مرکز زخم و ریزش برگ قبل از خزان |
در زخمهای مشابه روی میوه و گوموز |
تشدید خشارت بر اثر بارانهای گرم یا آبیاریهای بارانی روی تاج درخت |
با تاولور و خسارتهای ناشی از علف کشها |
پلی استیگما |
لکه های قرمز تند یا قهوه ای روی برگ درخت |
تورم در قسمت سیاه شده برگ (نکروز) |
شدید در کشورهای گرم (تونس و سیسیل) کمیاب در فرانسه |
--- |
آنتراکنوز |
لکه های فرو رفته زرد رنگ روی میوه |
گوموز روی لکه ها |
کمیاب در فرانسه فراوان در آفریقای شمالی |
--- |
پلومب |
رنگ سفید و سربی در قسمتی از برگهای درخت و شکاف در غشای خارجی برگ |
در انتهای محل بیماری عموماً در جای زخمهای بزرگ هرس دیده میشوند |
شدید هنگام بارندگی در فصل هرس ولی نادر به طور عموم |
--- |
فوزیکوکوم |
انهدام برگ، شانکر بیضی روی شاخه های جوان |
نفوذ آلودگی از راه زخم در دمبرگ اغلب روی دسته های برگ |
امکان شدت روی بعضی از ارقام حساس |
با مونیلیا و پوست خوارها |
کاپنود |
حفر دالان روی طوقه با لاروهای سفید و سر پهن با لاروهای سرخ و سر قهوه ای |
خشک شدن درخت در بهار |
شدید در کشت بادام دیم فراوان روی درخت با شانکر یا غده در طوقه |
پوسیدگی و فیتوفتورا پوسیدگی و فیتوفتورا |
پوست خوار بادام |
روی شاخه های 1 و 2 و 3 ساله دید با چشم غیر مسلح دشوار |
حمله به جوانه ها – تولید گوموز – خشکیدگی گل آذینها |
شدید در نزدیکی درختهای کهنه و توده چوبهای آلوده |
--- |
پوست خوارها و چوب خوارها |
روی تنه و بازوهای درخت |
سوراخهای ریز روی پوست و تولید گوموز |
بیشتر خسارت به درختهای ضعیف و کم آب |
--- |
مغز خوار و مینوز |
--- |
پژمردگی انتهایی شاخه های جوان و حفاری در داخل شاخه |
شدیدتر روی درختهای جوان |
--- |
سیکادل |
پایین درخت در زمینهای پوشیده و علفی |
زخمهای واوی شکل روی شاخه های جوان |
کم ضرر |
--- |
شته ها |
در نوک نو شاخه ها |
برگهای پیچیده و بد قواره و زرد و خشک |
امکان شدت روی شاخه یا تاج درخت |
--- |
کنه ها و مونوستریا |
حشرات ریز 2 میلیمتری در پشت برگها |
رنگ خاکستری و سربی در برگ و ریزش قبل از خزان |
شدت بر اثر گرما و طغیان در جنوب ایتالیا |
--- |
سیکادلها |
روی درختها و برگهای جوان |
تغییر شکل و بی رنگی موضعی در برگها |
امکان شدت در بعضی مناطق |
با بعضی از بیماریهای ویروسی |
اوریتوما |
جویده شدن مغز بادام وسیله لاروهای جوان |
زردی و ریزش میوه قبل از برداشت و خروج حشره بالغ در بهار از زیر پوست |
امکان شدت در باغهای سمپاشی شده |
--- |
مغز خوارهای میوه و کرم سیب |
در بادامهای پوست نازک یا بعد از خندان شدن میوه |
کرم خوردگی و حفاری در داخل میوه |
--- |
--- |
تقویم زمانی برای سمپاشی
زمان |
مرحله |
آفات |
ماده فعال |
اسم تجارتی |
ملاحظات |
دی |
B – C |
خواب زمستانه: شته ها، کنه ها |
روغنی نفتی |
Seppie ETE Oliocin Ovipron |
اجباری سمپاشی به شرط آلودگی از سال قبل و عوارض نسبی و جانبی |
بهمن |
C – D |
مونیلیا و فوزیکوکوم |
تیوفانات متیل |
Pelt 44 |
اختیاری سمپاشی در تمام باغهای بارده بادام |
اسفند |
G |
مونیلیا |
تیوفانات متیل |
Pelt 44 |
اختیاری |
از اسفند تا اردیبهشت |
|
شته ها کنه ها تاورلور تاولور اوریتوما |
پریمی کارب اتیوفن کارب هکسی تیازوکس تپرام زیرام فوزالون |
Pinmor G Croneton Cesar Pomarsol Pomarsol Z76 Zolone Flo |
اجباری سمپاشی به شرط وجود حشره و برگهای پیچیده اجباری سمپاشی از آغاز حمله (حداقل با دیدن 3 حشره در پشت برگ) اجباری سمپاشی با دیدن علائم اجباری سمپاشی هنگام آلودگی 2 تا 3 بار با 10 روز فاصله پس از خروج حشره بالغ عدم سمپاشی با مواد سیستمیک |
اردیبهشت تا مرداد |
|
پوست خوارها کنه ها |
پاراتیون اتیل |
Pacol 4,5 |
اجباری هنگام ضعف درخت – پیدا کردن منشاء مشکل – سمپاشی روی طوقه و زیر تاج اجباری سموم سیستمیک عموماً در این فصل بی تأثیرند |
بعد از برداشت محصول تا برگ ریزان |
|
فوزیکوکوم باکتریوز |
تیوفانات متیل مس |
Pelt 44 محلول بردو |
اختیاری یک بار سمپاشی پس از برداشت و دو بار در برگ ریزان اجباری سه بار سمپاشی هنگام برگ ریزان – توجه به عدم اختلاط مس یا تیوفانات اتیل |